Καρκίνος ουροδόχου κύστης
Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως εξορμάται από τα κύτταρα του βλεννογόνου αυτής. Το 80% περίπου του καρκίνου της κύστεως είναι καλής προγνώσεως, ενώ το 20% είναι επιθετικός και απαιτείται ριζική θεραπεία. Προσβάλλει οποιαδήποτε ηλικία, συνηθέστερα όμως τους ηλικιωμένους. Η διάγνωση του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως, συνήθως είναι έγκαιρη και γι’ αυτό και θεραπεύσιμος. Υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό, αυτών των περιπτώσεων, που υποτροπιάζει και γι’ αυτό συνιστάται επανέλεγχος ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Συμπτόματα
Τα κυριότερα συμπτώματα ή σημεία του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως είναι τα κάτωθι:
- Μακροσκοπική ή μικροσκοπική αιματουρία. Η μακροσκοπική αιματουρία μπορεί να έχει σκούρα κόκκινα ούρα, σκούρα κίτρινα ή το χρώμα της κόκα κόλλα. Ενώ η μικροσκοπική αιματουρία αποκαλύπτεται στην γενική εξέταση των ούρων.
- Η συχνουρία
- Η επώδυνη ούρηση
- Άλγος στο περίνεο ή στην οσφύ.
Αίτια
Είναι άγνωστα τα αίτια του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως. Υπάρχει ισχυρή συσχέτιση με το κάπνισμα, τις παρασιτικές λοιμώξεις, την έκθεση στη ραδιενέργεια και σε χημικές ουσίες.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι καρκίνου. Ο καρκίνος από μεταβατικό επιθήλιο, από πλακώδες επιθήλιο, και το αδενοκαρκίνωμα. Το συνηθέστερο είναι από μεταβατικό επιθήλιο.
Παράγοντες κινδύνου
Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου της ουροδόχου κύστεως είναι:
Το κάπνισμα. Οι καπνιστές έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου από τους μη καπνιστές. Και τούτο διότι μέσω του καπνίσματος παράγονται διάφορες χημικές ουσίες, οι οποίες αποβάλλονται από τα ούρα. Η συσσώρευση αυτών των χημικών ουσιών στα ούρα προκαλεί βλάβη στο τοίχωμα της κύστεως και ανάπτυξη καρκίνου.
Η ηλικία.Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως, μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά εμφανίζεται, μετά τα 40, πολύ πιο συχνά.
Η φυλή. Εμφανίζεται συχνότερα στους λευκούς συγκριτικά με τις άλλες φυλές.
Το φύλο.Οι άνδρες έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου της ουροδόχου κύστεως, από τις γυναίκες.
Χημικές ουσίες. Διάφορες χημικές ουσίες αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στην ουροδόχο κύστη. Τέτοιες είναι, το αρσενικό και ουσίες που χρησιμοποιούνται στην χημική βιομηχανία για την παραγωγή χρωμάτων, βαφών, ελαστικών, στην επεξεργασία των δερμάτων, την κλωστοϋφαντουργία και στη ζωγραφική.
Χημειοθεραπευτικά.Ορισμένα χημειοθεραπευτικά, που χρησιμοποιούνται στην αντιμετώπιση κάποιας μορφής καρκίνου, όπως η κυκλοφωσφαμίδη(Cytoxan), αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου στην ουροδόχο κύστη, καθώς και προηγηθείσα, στην περιοχή της πυέλου, ακτινοθεραπεία.
Η λήψη αντιδιαβητικών φαρμάκων. Η λήψη ορισμένων αντιδιαβητικών φαρμάκων, όπως η πιογλυταζόνη, η μετφορμίνη και γλυμεπιρίδη, σε μακροχρόνια χρήση (πάνω από 1 χρόνο), μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου ουροδόχου κύστεως.
Χρόνιος ερεθισμός της ουροδόχου κύστεως. Ο χρόνιος ερεθισμός ,η φλεγμονή ή οι συχνές ουρολοιμώξεις της ουροδόχου κύστεως, όπως η μακροχρόνια χρήση ουροκαθετήρα, αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης, κυρίως από πλακώδες επιθήλιο, καρκίνου ουροδόχου κύστεως. Σε ορισμένες χώρες της αφρικής, όπως η Αίγυπτος όπου ενδημούν φλεγμονώδεις παρασιτικές νόσοι, όπως η σχιστοσομίαση, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως είναι αυξημένος, από πλακώδες επιθήλιο, λόγω του χρόνιας φλεγμονής του ουροποιητικού συστήματος.
Κληρονομικοί και οικογενειακοί παράγοντες. Αν υπάρχει κληρονομικό ιστορικό με καρκίνο ουροδόχου κύστεως, ο κίνδυνος εμφάνισης στις επόμενες γενεές αυξάνει. Επίσης οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του εντέρου, μη πολυποειδούς μορφής, το αποκαλούμενο και σύνδρομο Lynch, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άνάπτυξης καρκίνου ουροδόχου κύστεως, καθώς επίσης του εντέρου, της μήτρας, των ωοθηκών και άλλων οργάνων.
Επιπλοκές
Ο καρκίνος της κύστεως συχνά υποτροπιάζει. Γι’ αυτό απαιτείται, μετά την πρώτη θεραπεία, τακτικός έλεγχος ανά 3μηνο ή 6μηνο για μερικά χρόνια, εξαρτώμενο πάντοτε από τον τύπο του καρκίνου. Αν είναι επιθετικός, τότε απαιτείται πολύ στενή παρακολούθηση, με κυστεοσκόπηση, κυτταρολογικές ούρων και λήψη βιοψιών, ώστε να αποφασισθεί η περαιτέρω θεραπεία.
Διάγνωση
Η διαγνωστική προσέγγιση του καρκίνου της ουροδόχου κύστεως, περιλαμβάνει :
Κυστεοσκόπηση:Με τη βοήθεια του κυστεοσκοπίου, προβαίνουμε σε επισκόπηση του εσωτερικού τοιχώματος της ουροδόχου κύστεως, και αποκαλύπτεται η παρουσία οποιασδήποτε παθολογίας εντός αυτής. Ταυτόχρονα δίδεται η δυνατότητα λήψης βιοψιών, εφ’ όσον αυτό κρίνεται απαραίτητο.
Κυτταρολογική ούρων:Συλλέγονται τα ούρα των τριών πρωινών ουρήσεων και αποστέλλονται στο κυτταρολογικό εργαστήριο. Η διαγνωστική αξιοπιστία της κυτταρολογικής ανέρχεται στο 60-70% των περιπτώσεων.
Απεικονιστικός έλεγχος: Ο απεικονιστικός έλεγχος περιλαμβάνει:
- Υπερηχογράφημα νεφρών, κύστεως, προστάτη: Είναι μία απλή, ανώδυνος και άμεση εξέταση, η οποία δίδει σημαντικές πληροφορίες και αποκαλύπτει σε μεγάλο βαθμό τυχόν παθολογία του ουροποιητικού συστήματος.
Η ενδοφλέβιος ουρογραφία: Έγχυση σκιαγραφικής ουσίας ενδοφλεβίως, η οποία αποβάλλεται από το ουροποιητικό σύστημα. Λαμβάνονται, σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα (5’,15’,30’ λεπτά της ώρας), ακτινογραφίες οι οποίες απεικονίζουν όλο το ουροποιητικό σύστημα και αναδεικνύονται τυχόν παθολογίες. Σήμερα έχει αντικατασταθεί σχεδόν από την υπολογιστική ουρογραφία.
Υπολογιστική Τομογραφία – ουρογραφία: Όταν διαγιγνώσκεται καρκίνος κύστεως, και κρίνεται από τον γιατρό πιο λεπτομερής έλεγχος, τότε ο ασθενής υποβάλλεται σε υπολογιστική τομογραφία, η οποία δίδει λεπτομερείς πληροφορίες τόσο για το ουροποιητικό σύστημα όσο και για τους πέριξ ιστούς και όργανα.